’Geef ondernemers zekerheid en vertel burgers eerlijk dat fossiele brandstof verdwijnt’

De tijd van fossiele brandstoffen loopt ten einde. Fossielvrij ondernemen is geen luxe, maar bittere noodzaak. Boeren, bedrijven en consumenten spelen een sleutelrol in deze overgang. Kees Vendrik, voorzitter van het Nationaal Klimaat Platform, reist het hele land door om te luisteren naar wie al in actie komt – en wie nog worstelt.

Vendrik: ’Ondernemers snappen dat verduurzaming moet, ze vragen alleen: hoe betaal ik dat allemaal? Bied boeren dan zekerheid voor tien, vijftien jaar.’

Ondernemers willen wel, maar hebben duidelijkheid nodig

Vendrik ziet overal beweging. Van boeren die samen duurzame stroom opwekken tot ondernemers die zelfvoorzienend worden in hun energiegebruik. “De energietransitie is in volle gang, maar de onzekerheid is groot. Zeker onder jonge boeren.”

Boeren willen wel van het gas af en inzetten op duurzame landbouw, maar vragen zich af of ze daarmee nog een toekomst hebben. “Ze snappen dat fossiele brandstoffen verdwijnen, maar zonder een stevig verdienmodel durven ze niet te investeren.”

Zicht op duurzame verdienmodellen

Om boeren perspectief te bieden, zijn zeven duurzame verdienmodellen doorgerekend. Wat blijkt? Er zijn haalbare routes om fossielvrij te ondernemen – maar die moeten financieel aantrekkelijk worden gemaakt.

“De overheid moet zorgen voor zekerheid,” benadrukt Vendrik. “Niet met loze beloften, maar met echte, structurele oplossingen. Boeren willen best minder vee en meer natuurbeheer, als ze maar weten dat het rendeert – ook over tien of vijftien jaar.”

Industrie wil vergroenen, maar mist richting

Niet alleen de landbouw, ook de industrie wil verduurzamen. “Bedrijven als Tata Steel weten dat ze van het gas af moeten en fossiele brandstoffen moeten afbouwen. Maar als de overheid blijft treuzelen met afspraken, stokt de hele transitie,” zegt Vendrik.

Hij pleit voor langetermijngaranties voor bedrijven die investeren in duurzame oplossingen. “Fossielvrij ondernemen vraagt lef – van ondernemers én van de politiek.”

Energiesystemen zonder gas, zoals die van Sprinkler Energy, kunnen voor verlichting gaan zorgen, zodat we minder afhankeljk worden van gas

Lokaal en eerlijk: iedereen moet meedoen

Essentieel in deze energietransitie is lokaal eigenaarschap. “Wanneer mensen echt eigenaar zijn van hun energieproject, verdwijnen veel bezwaren.” Lokale energie-opwekking en opslag zorgen ervoor dat we sneller van het gas af kunnen – en het stroomnet niet overbelasten.

Ook consumenten hebben een rol. Duurzame producten kunnen iets duurder zijn, maar daar staat een schonere toekomst tegenover. “Als we niets doen, betalen we straks nog veel meer – bijvoorbeeld voor schoon drinkwater of het herstellen van klimaatschade.”

Stop met twijfelen: fossiele brandstoffen verdwijnen

Volgens Vendrik is de grootste rem op de energietransitie politieke twijfel. “Er is geld, kennis en technologie. Maar zolang er geen duidelijke koers is, wachten bedrijven af. Terwijl de wereld om ons heen doorgaat.”

Hij benadrukt: fossiele brandstoffen verdwijnen, of we nu klaar zijn of niet. Landen om ons heen investeren volop in zonne- en windenergie. Nederland kan het zich niet veroorloven achter te blijven.